İş mevzuatında göre ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.

Ücret en geç ayda bir ödenmek zorundadır. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresinin bir haftaya kadar indirilmesi de mümkündür. Ancak genel uygulama ücretlerin ayda bir ödenmesidir.

Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak Türk parası ödenmelidir. Eğer yabancı para olarak anlamış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödeme yapılmalıdır.

İşçilerin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakları işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenmek zorundadır. İş kanunu kapsamında olsun veya olmasın ücretlerin bankalardan ödenmesine ilişkin tüm yasal yükümlükler Ücret, Prim, İkramiye Ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik ile belirlenmiştir.

***
Banka zorunluluğunda “5 çalışan” kuralı

Ücretlerin bankadan ödenmesinde kural işyerinde çalışan sayısının en az beş olmasıdır; bu nitelikteki tüm işyerleri çalışan ücret ve diğer istihkaklarını bankadan ödemek zorundadır.
Buna göre;

– İşyerleri ve işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az beş olması halinde, çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını,
– 5953 sayılı Kanun’a tabi olarak Türkiye genelinde en az beş gazeteci çalıştıran işverenler, çalıştırdıkları gazeteciye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını,

– Deniz İş Kanunu’na tabi olarak Türkiye genelinde en az beş gemi adamı çalıştıran işverenler veya işveren vekilleri, çalıştırdıkları gemi adamına, o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını bankalar kanalıyla ödemek zorundadırlar.
Gazeteci çalıştıran işverenler, aynı zamanda 5953 sayılı Kanun hükümleri dışında kalan ve İş Kanunu’nda “işçi” tanımına giren kimseleri çalıştırmaları hâlinde, çalıştırılan gazeteci sayısı ile işçi sayısı toplamının en az beş olması durumunda da banka zorunluluğuna tabidirler.

Ücretlerin bankadan ödemeyene ceza var!

Ücret ve diğer istihkakları bankadan ödemekle yükümlü işveren veya üçüncü kişilerin bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde idari para cezasıyla karşılaşmaları mümkün. 2018 yılı için uygulanacak idari para cezası miktarı:
– Zorunlu tutulduğu halde gazeteciye yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla yapmayan işverene, her bir gazeteci için 3 bin 150 Türk Lirası,
– Zorunlu tutulduğu hâlde gemi adamına yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla yapmayan işverene veya işveren vekiline, her bir gemi adamı için 2 bin 520 Türk Lirası,
– Zorunlu tutulduğu hâlde iş sözleşmesinden doğan alacakları bankalar aracılığıyla yapmayan işverene her bir işçi ve her ay için 191 Türk Lirası tutarında idari para cezası verilebilir.